W dniu 26 czerwca 2019 r. odbyło się 81. posiedzenie Senatu, na którym rozpatrzono 7 ustaw, do 2 wprowadzono poprawki. Izba podjęła uchwałę okolicznościową i wybrała senatora Marka Pęka na wicemarszałka Senatu, a senatora Mieczysława Augustyna na przewodniczącego Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej. Senatorowie odwołali wicemarszałka Marka Pęka z funkcji sekretarza Senatu.
Podczas 81. posiedzenia podjęto uchwałę w sprawie 450. rocznicy unii polsko-litewskiej (projekt grupy senatorów). Uchwałę tej samej treści 25 czerwca 2019 r. podjął Sejmas Republiki Litewskiej. W tekście uchwały, uzgodnionym przez kluby senackie zgodnie z art. 84 ust. 6 regulaminu, podkreślono, że unia polsko-litewska była jednym z najważniejszych wydarzeń XVI w. w Europie i umożliwiła narodziny wyjątkowego systemu państwowości i powołanie do życia wspólnoty wielonarodowej i wieloreligijnej, zbudowanej na wartościach republikańskich, na idei tolerancji, politycznych negocjacji i wzajemnego poszanowania. Rzeczpospolita Obojga Narodów stała się pomostem pomiędzy Wschodem a Zachodem, ostoją demokracji i prawdziwym Antemurale Christianitatis. Wyrażono nadzieję, że tradycje kształtowania tożsamości politycznej i kultury parlamentarnej obywateli dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów zajmą należne miejsce w historii parlamentaryzmu Litwy i Polski.
Ustawy przyjęte z poprawkami.
Izba wprowadziła 16 poprawek do ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Jedna ze zmian usuwa przepis, który przewiduje surowsze rygory w stosunku do profesjonalnych pełnomocników, w tym obowiązek wniesienia opłaty dodatkowej w sytuacji nieprawidłowego opłacenia środka zaskarżenia i jego odrzucenia z tego powodu. Inna poprawka zmierza do zapewnienia zgodności z konstytucją w zakresie wznawiania postępowań. Nowelizacja kpc ma na celu kompleksową reformę przepisów dotyczących postępowań w sprawach cywilnych, ograniczenie przewlekłości postępowań i orzekania na podstawie niewystarczającego materiału dowodowego, zwiększenie terminowości rozpraw, poprawę organizacji pracy sądów i lepsze traktowanie obywateli w sądach. Nowe przepisy zakładają m.in., że pozwany w procesie cywilnym jeszcze przed rozpoczęciem postępowania będzie musiał pisemnie odnieść się do zarzutów, co pozwoli sędziemu na sprawne przygotowanie planu rozprawy i wcześniejsze wezwanie stron do uzupełnienia dowodów. Sprawa w sądzie cywilnym ma się rozpoczynać od posiedzenia przygotowawczego, służącego rozwiązaniu sporu bez potrzeby dalszych posiedzeń. Jeśli ogłoszenie wyroku w procesie cywilnym nie będzie możliwe już na pierwszej rozprawie, to sędzia na posiedzeniu przygotowawczym będzie musiał od razu wyznaczyć kilka następujących bezpośrednio po sobie terminów rozpraw. Nowela przewiduje też skrócenie terminów rozpraw, m.in. dzięki rozszerzeniu możliwości składania zeznań na piśmie przez strony postępowania i świadków, którzy nie mogą stawić się na rozprawę, np. ze względu na pobyt za granicą. W mniej skomplikowanych sprawach cywilnych ma się odbywać tylko 1 rozprawa, na której zapadnie wyrok. Usprawnieniu procedur ma także służyć zwięzłość uzasadnień wyroków. Ustawa likwiduje też wymóg odczytywania wyroku, gdy nikt nie stawił się na jego ogłoszenie.
Osiem poprawek o charakterze legislacyjnym i doprecyzowującym wprowadzono do ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Doprecyzowuje ona przepisy odnoszące się do funkcjonowania aktualnie rozbudowywanej bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO). Przewiduje m.in., że od 1 stycznia 2020 r. prowadzenie ewidencji odpadów będzie się odbywać wyłącznie elektronicznie, za pośrednictwem indywidualnego konta w systemie BDO. Dokumenty potwierdzające zbieranie, odzysk i recykling odpadów opakowaniowych, odpadów powstałych z olejów smarowych i opon, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, a także zużytych baterii i akumulatorów również będzie można przekazywać elektronicznie przez BDO. Identyfikacja drobnych wytwórców odpadów będzie się odbywać za pomocą numeru PESEL.
Bez poprawek przyjęto 5 ustaw.
Ustawa zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (projekt poselski) utrzymuje w drugim półroczu 2019 r. ceny prądu według stawek z 2018 r. dla 98% odbiorców końcowych (m.in. gospodarstwa domowe, mikro- i małe firmy, szpitale, jednostki sektora finansów publicznych, w tym samorządy, państwowe jednostki nieposiadające osobowości prawnej). Od 1 lipca 2019 r. przedsiębiorstwa obrotu nie będą już musiały utrzymywać cen energii elektrycznej na poziomie z 30 czerwca 2018 r. dla średnich i dużych przedsiębiorstw, które będą się mogły ubiegać o dopłatę do każdej kupionej, a zużytej w II połowie 2019 r. ilości energii w ramach dozwolonej przepisami UE pomocy de minimis. Sprzedawcy energii, którzy od 1 lipca będą dostarczać energię odbiorcom po ustalonej ustawowo cenie, będą mogli się starać o rekompensatę z tytułu świadczenia usługi publicznej, wypłacaną z Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny. Nowela przedłuża też o 2 lata, do 30 czerwca 2021 r., działanie obecnego systemu wsparcia efektywności, opartego na tzw. białych certyfikatach.
Ustawa o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o zarządzaniu kryzysowym (projekt rządowy) ma przyspieszyć eliminację zagrożeń związanych z zanieczyszczeniem powietrza, m.in pyłami zawieszonymi PM 10 i PM 2,5, dwutlenkiem azotu i benzopirenem. Nowela wykonuje wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE, dotyczący niespełnienia przez Polskę wymogów w sprawie jakości powietrza. Przewiduje m.in. wzmocnienie kontroli sprawowanych przez zarządy województw nad gminami i powiatami, nałożenie na administrację samorządową szczebla wojewódzkiego obowiązku monitorowania stanu wykonywania działań naprawczych, określonych w planach ochrony powietrza i działań krótkoterminowych.
Ustawa o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych (projekt poselski) przewiduje utworzenie nowego Funduszu Promocji Roślin Oleistych, mającego wspierać spożycie i promocję tych roślin oraz ich przetworów, np. rzepaku, soi czy lnu. Wysokość wpłaty na fundusz będzie wynosiła 0,2% wartości netto od roślin oleistych opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, czyli 3 zł od t. Wpływy będą mogły zostać przeznaczone również na sfinansowanie tzw. wkładu własnego organizacji branżowych, wymaganego przy wdrażaniu działań albo programów promocyjnych lub informacyjnych z udziałem środków unijnych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Wysokość wsparcia finansowego na niektóre działania promocyjne w wypadku roślin oleistych, pasz z nich wyprodukowanych i przetworów z ich nasion nie będzie mogła przekroczyć 85% środków przeznaczonych na realizację wszystkich zadań funduszu.
Ustawa o znakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako wolnych od tych organizmów (projekt rządowy) reguluje zasady znakowania żywności i pasz jako wytworzonych bez GMO. Wprowadza także kary za fałszowanie informacji o żywności. Takie oznakowanie będzie mogło być używane dla produktów pochodzenia roślinnego, które są tradycyjnymi odpowiednikami produktów GMO dopuszczonych do stosowania na terytorium Unii Europejskiej i wpisanych do rejestru genetycznie zmodyfikowanej żywności i pasz, produktów pochodzenia zwierzęcego, jeśli w okresie chowu zwierząt nie były stosowane pasze GMO. Udział w systemie będzie dobrowolny. Ustawa przewiduje, że przedsiębiorca wprowadzający na rynek produkt z sfałszowaną informacja dotyczącą braku GMO podlegać będzie karze pieniężnej w wysokości do 10-krotności wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie na rynek takiego produktu lecz nie niższej niż 2 tys. zł. Kary będą groziły ponadto za nieposiadanie dokumentów bądź nieprzeprowadzanie badań laboratoryjnych wbrew obowiązkowi. Dzięki nowym przepisom wzmocniona zostanie konkurencyjność polskich artykułów rolno-spożywczych, w tym produktów pochodzenia zwierzęcego, które są wytwarzane bez udziału GMO, a konsumenci będą dokonywać bardziej świadomego wyboru podczas zakupów.
Ustawa o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (projekt poselski) zakłada m.in. wzrost średniego wynagrodzenia nauczycieli, wprowadzenie dodatków dla nauczycieli stażystów, określenie minimalnej wysokości dodatku za wychowawstwo i skrócenie ścieżki awansu zawodowego, a także powrót do oceny pracy sprzed 1 września 2018 r. z uwzględnieniem opinii rady rodziców. Od 1 września 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. średnie wynagrodzenie nauczycieli (wynagrodzenie zasadnicze i dodatki określone w Karcie Nauczyciela) wzrośnie o 9,6%. Po tej podwyżce wyniesie: w wypadku nauczyciela stażysty – 3338 zł, nauczyciela kontraktowego – 3705 zł, nauczyciela mianowanego – 4806 zł, nauczyciela dyplomowanego – 6141 zł. Wysokość części dodatków przepisy uzależniają od wysokości wynagrodzenia zasadniczego. O wysokości innych dodatków decydują samorządy w regulaminach wynagradzania. Ustawa stanowi realizację porozumienia zawartego 7 kwietnia 2019 r. przez stronę rządową z Sekcją Krajową Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”.
